Faiz Oranları ve İşsizlik

Faiz Oranları ve İşsizlik
Genel Yorum EkleJohn Maynard Keynes, para talebini etkileyen 3 faktörden bahsetmektedir. İşlem faktörü, İhtiyat faktörü ve Spekülatif faktör. Bunlardan İşlem ve İhtiyat faktörleri kişilerin geçimleri ile ilgili elde para tutmalarını açıklarken, Spekülatif faktör faiz oranları ve para talebi arasındaki ilişkiyi açıklamaya çalıştırmış.

Bugün ekonomik kriz nedeniyle pek çok işletme ücretsiz izin veya işçi çıkarma yoluna giderek maliyetlerini düşürmeye çalışmaktadır. Kriz nedeniyle iş yapamayan firmaların işçi çıkarması veya ücretsiz izin politikasını uygulamsı normaldir ama krizi kazanca dönüştürmak isteyen işletmelerin de bu yola başvurması krizin büyüklüğünü yanlış gösterip çözümünü zorlaştırmaktadır.

Kriz döneminde ülkemizde, gerek bankaların faiz oranları, gerekse hazine bonosu gibi devlet güvencesinde olan kağıtların faizi hatırı sayılır derecede yükseldi. Bazı bankalar mevduat toplamak için vadeli mevduat faiz oranlarında aylık kampanyalar düzenleyip, çekelişle araba dağıtma yoluna dahi gittiler. Ve bana göre Türkiye ‘de işsizliğin bir anda bu kadar çok artmasına neden olan ikinci faktör budur. Krizin bilinmezliği karşısında kazanç elde etmek isteyen işletme sahipleri de paralarını vadeli mevduata veya hazine bonosuna yatırarak değerlendirmeye başladılar. Özellikle bankalardan yüksek faizle kredi almak istemeyen küçük ve orta ölçekli işletmeler işçi çıkararak maliyetlerini azaltıp tasarruflarını arttırdılar. Bu sayede bir taşla iki kuş vurmuş oldular. Yüksek kredi faizi ödemekten kurtulup, yüksek faiz geliri elde ettiler. Ama bireysel kazanç hırsı ülke ekonomisini kötü etkiledi. İşsiz kalanlar ve etrafında işsiz kalanları görenler harcamalarını azaltmaya başladılar. Harcamaların azalması üretimin azalması anlamına gelmekte ve üretimin azalması işsizliğin daha da artması demek.

Şu an için faiz oranları düşürülmeye başlansa da ortaya çıkan belirsizlik giderilmedikçe işsizliğin azalması zor görünüyor.